Małe Muzeum Historyczne

 

Początki działalności Małego Muzeum Historycznego sięgają 2005 roku kiedy z okazji Dni Sportu w Gminie Michałowice, organizowanego w  Zespole Szkolno – Przedszkolnym  w Nowej Wsi, zostały wystawione  niewielkie zbiory muzealne w celu zapoznania mieszkańców gminy z inicjatywą powołania muzeum w szkole.  Nasze skromne muzealia i apel o hojność darczyńców spotkały się z zainteresowaniem rodziców naszych uczniów i innych uczestników pikniku, których uwagę przyciągały dwie tary  do prania, maglownica, gramofon, waga na listy, płyty analogowe i unikatowe płyty pocztówkowe.

 

Do pracowni historycznej zaczęły napływać różne przedmioty o bardzo szerokim wachlarzu przeznaczenia i wartości na przykład pamiątki sprzed 50 lat z wycieczek krajoznawczych, Dzienniczek Ucznia z 1935 roku.

Grono   darczyńców z czasem poszerzyło się  o byłych żołnierzy IV Obwodu Ochota Armii Krajowej, pochodzących nie tylko z Gminy Michałowice. 2 sierpnia 1944 roku stoczyli oni bitwę z Niemcami w Pęcicach, do których co rok młodzież ze szkól gminnych podąża śladem powstańców w Rajdzie Pęcickim. W zbiorach muzealnych posiadamy wspomnienia powstańców, pamiątki, odznaki, medale, znaczki związane również z Rajdem po Kamienistej Drodze – lipcowym rajdem powstańców i ich rodzin.

 

Początkowo eksponaty mieściły się w jednej starej szafie – witrynie pracowni historycznej. Z  czasem  sala historyczna otrzymała nowe meble z gablotkami i półkami, na których można było pomieścić część najważniejszych muzealiów. Zostało również zaprojektowane logo muzeum.

 

W roku 2021,  po 16 latach działalności, zbiory muzealne znalazły swoje miejsce w oddzielnej klasie, która ma pełnić rolę tylko sali muzealnej, gdzie z powodzeniem mogą również odbywać się lekcje muzealne.

Siedziba Muzeum znajduje się  na ostatnim piętrze w szkole, tuż przy Bibliotece. Tam zostały przeniesione gabloty i witryny z sali historycznej, gdzie wcześniej mieściły się muzealia.

Zostały dokupione półki na ciężkie przedmioty „z duszą” oraz stół, przy którym mogą zasiąść  kustosze Koła Muzealnego.

 

Małe Muzeum Historyczne zostało uroczyście otwarte w swojej nowej siedzibie 14 października w 2021 roku w Dniu Edukacji Narodowej. Otwarcie muzeum uświetniło obchody 60 – lecia Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika. Wśród gości byli radni Gminy Michałowice, Pani Wójt, nauczyciele, muzealnicy oraz uczniowie i ich rodzice.

O godzinie 11.00 nastąpiło przecięcie biało-czerwonej wstęgi przez Panią  Małgorzatę Pachecką – Wójta Gminy Michałowice,  Panią  Ewę Wierzgałę – Dyrektora CUW, Panią Elżbietę Biczyk – Sołtysa Nowej Wsi, Panią Agatę Wiśniewską muzealnika Działu Archeologii Mazowsza z Muzeum Hutnictwa Mazowieckiego, Panią Paulinę Nowicką Przewodniczącą Rady Rodziców, Elżbietę Gąsior nauczycielkę historii i opiekunkę Małego  Muzeum Historycznego, dwie uczennice kustoszki Annę Kubaś i Laurę Poniatowską, następnie Panią Agnieszkę Bigaj -Wicedyrektor, Panią Beatę Jędral – Wicedyrektor  oraz Panią Dyrektor Jadwigę Jodłowską.

Wśród gości muzealników był Pan Robert Janiszewski -  muzealnik z Działu Inwentarzowego Muzeum Hutnictwa Mazowieckiego i wspomniana wyżej Pani Agata Wiśniewska.

Wcześniej zaszczycił nas swoją obecnością Pan Marian Pokropek profesor etnografii, który jest właścicielem prywatnego Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach.

Następnie goście i uczniowie zostali zaproszeni do zwiedzania Muzeum.

 

Zwiedzający mogli zapoznać się z historią szkoły oglądając sztandary szkoły, tarcze, odznaki szkolne i zdjęcia z klas szkolnych. Przybliżona też została historia OSP w Nowej Wsi na podstawie życiorysów hrabiego Jakuba  Ksawerego Aleksandra  Potockiego i Władysława Kamelskiego.

 

Dział muzealny dotyczący Rajdu Pecickiego i Rajdu po Kamienistej Drodze pokazuje historię rajdów szkolnych w albumach,  publikacje dotyczące rajdów. Posiada również kolekcję znaczków rajdów rodzin powstańczych oraz wspomnienia świadków historii – powstańców, Pana Wojciecha Cygańskiego, Pana Zdzisława Macieja Michalskiego i Pani Bohdany Kraszewskiej – Domańskiej. W tym dziale możemy obejrzeć autentyczne zdjęcia z Powstania Warszawskiego, które są  darowizną Pana Zdzisława Michalskiego. W gablocie widoczna jest powstańcza opaska, dar Pana Jana Glury.

 

Następny dział to Militaria, tu zgromadziliśmy dary związane z wojną hełm, łuski, lornetki, akcesoria niezbędne w życiu codziennym żołnierzy. Ciekawostką zapewne będzie pocztówka z 1971roku, przedstawiająca słynny pruszkowski czołg, oraz zdjęcie Pana Krzysztofa Kwiatkowskiego nauczyciela języka angielskiego, który oddał kilka skoków spadochronowych. Są też zdjęcia polskich żołnierzy w atelier w Wilnie z 1930 roku i w atelier w Blackpool z 1940 roku.

 

Dział Pasje pokazuje hobby uczniów: filatelistykę, filumenistykę, czytelnictwo („Białe Kruki”), a także zainteresowania muzyczne, które stanowią oddzielny dział  - Fonografię.

 

Fonografia zawiera w sobie sprzęty do odtwarzania muzyki takie jak magnetofony kasetowe, szpulowe, gramofony, w tym słynny „Bambino” oraz nośniki kasety, taśmy, płyty analogowe (pocztówkowe, single i longplaye) oraz  radia i tranzystory wyjątkowej urody.

 

W dziale Edukacja i Sport możemy podziwiać przybory szkolne i sprzęty sportowe, słynny drewniany piórnik, obsadki, stalówki, tabliczki do pisania, tornister, liczydła, zeszyty, podręczniki, drewniane narty, łyżwy, rakiety tenisowe, wrotki i oraz wiele innych. Muzeum posiada również pokaźny zbiór maszyn do pisania, ostatni nabytek, dar ucznia z naszej szkoły to maszyna PREDOMU w skórzanej walizce z kartą gwarancyjną,

paragonem, zapasową kalką.

Staramy się przy okazji ekspozycji pokazywać polskie firmy takie jak UNITRA, POLSKIE NAGRANIA, ZAKŁADY PORCELITU STOLOWEGO „PRUSZKÓW”, FABRYKĘ OŁÓWKÓW „MAJEWSKI ST. I S-KA”, WEDEL, SAN itp.

 

Dział PRL pokazuje nam  przedmioty codziennego użytku z pokoju i kuchni takie jak młynki do mielenia, żelazka, naczynia z podpisem „Społem” „GS”, wyroby Porcelitu Pruszkowskiego,  opakowania np. czekoladki Wedla jako wyrób czekoladopodobny.

 

Etnografia zabiera zwiedzających w świat wiejski, tu  możemy oglądać sierpy, pogrzebacz, grabie drewniane, maselnice, maglownice, żelazka na węgle, duszę i elektryczne. W tym dziale stawiamy na interaktywność -  zwiedzający mogą ważyć przedmioty, na przykład porównywać ciężar żelazek.

 

Dzięki tarom i balii, pralce  Frani i wyżymaczce oraz żelazkom uczniowie mogą prześledzić cały proces prania i prasowania przez ostatnie 100 lat.

 

Działy na razie niedostępne dla zwiedzających to Medalierstwo i Numizmatyka, wymagają dokładniejszego opracowania i odpowiedniego wyeksponowania.

 

Małe Muzeum Historyczne działa dzięki uczniom - kustoszom, którzy pracują na jego rzecz ramach Koła Muzealnego. Są to zajęcia pozalekcyjne, w których uczestniczą uczniowie rzeczywiście zainteresowani tematyką koła. Jak wyglądają takie zajęcia? Uczeń, który po raz  pierwszy  przychodzi na zajęcia  Koła Muzealnego musi zapoznać się ze zbiorami i działami muzeum. Po pewnym czasie wybiera sobie jeden  z działów i szczegółowo poznaje jego zbiory, opracowując ich opisy. Eksponat jest opisywany według jednolitego wzorca, a następnie po poprawkach i dyskusji w grupie kustoszy danego działu opis jest  drukowany i archiwizowany. 

 

Małe Muzeum Historyczne to instytucja zbudowana wspólnie przez  społeczność naszej gminy, z której wszyscy czerpią radość podczas podziwiania opisanych eksponatów pochodzących bardzo często ze znanych im zakurzonych szuflad, strychów czy piwnic i okazuje się, że dalej mogą służyć innym. Uczniowie dzięki eksponatom muzealnym mogą pogłębiać swoją edukację, sięgając w bardzo już odległe dziedziny życia. Wiedza, zdobyta poprzez poszukiwanie przedmiotów, a także rozmowy rodzinne pozwala  z powodzeniem łączyć pokolenia.

     

                                           Elżbieta Gąsior

                                           Nauczycielka historii

                                           Opiekunka Małego Muzeum Historycznego